انتخاب مناسب‌ترین روش فاصله‌ای برای برآورد تراکم گون سفید (Astragalus gossypinus Fisch.) در مراتع استان کردستان

اندازه‌گیری خصوصیات پوشش گیاهی از جمله تراکم، بخش اساسی بوم‌شناسی و مدیریت پوشش گیاهی را تشکیل می‌دهد. این تحقیق به­منظور انتخاب مناسب­ترین روش فاصله­ای برای برآورد تراکم گون سفید در مراتع استان کردستان در سال 1392 صورت پذیرفته است. ابتدا چهار مرتع شامل مرتع خروسه در شهرستان سنندج، مرتع بهارستان و مرتع زرینه در شهرستان دیواندره و مراتع ورمکان در شهرستان کامیاران انتخاب گردید. در هر مرتع منطقه معرف انتخاب و 4 محل نمونه‌برداری به­عنوان 4 تکرار در داخل منطقه معرف مشخص شد. مرز هر یک از محدوده­های فوق توسط ریسمان مشخص گردید. در هر محدوده 5000 متر مربعی (100×50 متر) کلیه بوته­های گون شمارش و به­عنوان شاهد در نظر گرفته و با سایر روش­ها مقایسه گردید. نمونه­برداری به صورت تصادفی- سیستماتیک اجرا شد. ترانسکت­های 100 متری به فاصله معین از یکدیگر مستقر شدند. با استفاده از داده­های 30 نمونه اول و از روش آماری تعداد نمونه مورد نیاز در هر منطقه محاسبه شد. روش­های نزدیکترین فرد، نزدیکترین همسایه، جفت­های تصادفی، ربعی نقطه مرکز، نزدیک به سومین مورد استفاده قرار گرفتند. تراکم گون با استفاده از فرمول­های مربوطه در نرم­افزار Excel و نرم افزار Ecological Methodology محاسبه شد. برای مقایسه تراکم­ به­دست آمده از روش­های مختلف با شاهد از طرح کاملاً تصادفی و برای مقایسه میانگین­ها از آزمون دانکن استفاده شد. برای بررسی صحت تراکم به‌دست آمده، اختلاف نسبی تراکم در هر روش با شاهد محاسبه شد. برای مقایسه روش­ها از لحاظ دقت، انحراف معیار روش­ها در هر منطقه محاسبه شد. نتایج نشان داد روش­های مورد آزمون برای برآورد تراکم از نظر معیار زمان صرف شده برای برآورد، دارای تفاوت معنی­داری با هم نبوده­اند ولی از نظر معیار صحت و دقت دارای اختلاف معنی­داری بودند. هم از نظر معیار صحت و هم از نظر معیار دقت، به­ترتیب اهمیت روش جفت­های تصادفی و روش ربعی‌نقطه‌مرکز کاراترین روش­ها بوده­اند لذا برای برآورد تراکم گون سفید در استان کردستان به­عنوان مناسبترین روش معرفی می­شوند.